VERDUN (10 t/m 14 sept 2008) Woensdag (10 sept) : Na gedurende mijn zwerfverblijf aan het IJzerfront in de Westhoek van Belgiê een volle week vooraf "gestudeerd" te hebben in bladen, boeken en (thuis) op internet was ut zover....we gingen naar Verdun, naar de slagvelden van weleer....ten tijde van 1e Wereldoorlog, om precies te zijn van 21 feb tot 18 dec 1916. "We" zijn Hennie, Berrie, Hans en ik (Willem) onder een achterlating van Ad en Paul, die door omstandigheden helaas niet mee konden.... Om 09.00 uur was ut verzamelen bij Hennie onder mooie weersomstandigheden en na een warm handje-schudden en 2 bakjes koffie stoven we tomtom-geleid 's Heerenwegen op....eerst ff via de snelweg naar Venlo en de bekende Napoleonsweg, daarna binnendoor... Niet de gehele route verliep soepel, want.....ergens diep in Belgiê was er plots een ernstig-bekeide landweg, waarbij je heerlijk-enthousiast op je muil kon gaan....Ut was een weggetje, waar zelfs OnzeLieveHeer ut bestaan niet van wist en ons uiteindelijk dwong om de weg weer terug te hobbelrijden......gelukkig zonder"kleerscheuren".....Onderweg ff een korte break............
Daarna was het mijn beurt - de presentatie vòòrafgaand aan ons bezoek aan de Verdun-regio - waarbij Theo en Lieda aanwezig waren. Gelardeerd met op ut white-board ondersteunende situatie-schetsen, vragen van de toehoorders ging het verhaal via de "Slag bij Waterloo" (Napoleon) - het ontwaken van Pruisen-Duitsland - de Frans-Duitse oorlog 1870-'71 - het gevechtsplan van Von Schlieffen ter voorkoming van een twee-frontenoorlog naar het begin van "La Grande Guerre", welke door de Duitsers op 3 aug 1914 werd gestart met een overschrijden der grenzen met Frankrijk en Belgiê....Zo voortbabblend bereikten we uiteindelijk de datum 21 feb 1916 en was het ondertussen.........dik 24.00 uur geworden....een bijna 3-uur durende presentatie.....Suf-gepresenteerd (de toehoorders) en met een droge strot (ikke) dompelden we ons kort daarop onder de dekens danwel in de slaapzak....vol verwachting wat de dag daarop ons brengen zou......
Het was ooit het iniatief van de bisschop van Verdun om alle
slachtoffers hier onder te brengen, welke op het slagveld gevonden
waren, maar naamloos waren gebleven.....het zijn naar verluid ca.
150.000 botten, delen van lichamen, welke zijn te aanschouwen aan de
achterzijde van het gebouw....pff.......een naargeestig zicht. Pas
in 1929 - zo meen ik me te herinneren - werden de eerste (bekende en
onbekende) gesneuvelden met veel ceremonieel in een troosteloze
omgeving ondergebracht....Het glooiende terrein, gelegen tussen het
Memorial, het Ossuaire en het fort Douaumont - ca. 10km2 - is het
gebied waar tot op heden het meeste bloed ooit heeft gevloeid, waar
los van alles op aard' de grootst mogelijke kommer en kwel is
geleden......elk menselijk begrip te boven gaand..... . Na een korte blik, een indruk reden we kort daarop via binnenweggetjes terug naar "huis", alwaar we door Theo en Lieda werden opgevangen en uitgenodigd naar een zonnig plekje.....met een heerlijk koel biertje en lekkere hapjes, waaronder gesneden kerstomaatjes en schimmelkaas.....(gààf Lieda......!).....welk een heerlijke afronding...!...
Tegen 19.00 uur weer een heerlijk diner, waarna de avond met een biertje gebruikt werd om de dag te memoreren èn het plan voor de volgende dag uit de doeken te doen...Rond 23.00 uur ging bij eenieder ut licht uit...letterlijk..!...
heuvelrug, naar point "X", waar men de reden kon raden waarom er
aldaar zo gestreden was. Enorme trechters op de heuvelrug, de één
nòg groter, dieper...kruipgaten in de grond, alwaar men zich als
mollen een weg groef tot onder de stellingen van de andere partij om
aldaar enorme springladingen tot ontploffing te laten
komen......Veel ellende met weinig tot geen resultaat dan slechts
doden.....een dom vernietigen.....
We liepen door de loopgraven, zagen weer die enorme trechters a.g.v. ontploffingen, zagen prikkeldraad, friese ruiters, diep-uitgegraven onderkomens, gebruiksartikelen als bv. een verroest komfoortje èn.....we vonden een tweetal granaten..! ... De ervaring werd zichtbaar door het zien, begrijpen hòe dicht de Duitsers en Fransen tegenover elkaar gelegen hadden.....Na een langdurig bezoek aldaar reden we naar een duits grafveld, welke haar sobere karakteristieken prijsgaf....gevolgd door een bezoek aan hèt (enige) amerikaans grafveld.....groots, indrukwekkend vanwege de opzet, de grootte en de vele grafzerken......De tijd drong en met een mooi toerritje - waarbij de zon sinds Vauquois weer uitbundig scheen - reden we weer naar "huis". Wéér waren Theo en Lieda paraat in een ons opwachten en vertroetelden ons met lekkere hapjes en - gadverrr...... - dat onweerstaanbaar heerlijk gekoelde bier....waarna ons tegen 19.00 uur weer een heerlijk diner wachtte.....Later op de avond weer een korte debriefing van de dag, welke best wel veel indruk had gemaakt èn een discussie wat we de volgende dag zouden gaan doen....Tegen 24.00 uur doofde ut licht weer en kropen we met gloeiende snoetjes onder de dekens of slaapzak....
Daar had een zekere kolonel Raynall zich met z'n mannen te pletter teweer gesteld tegen de Duitsers, maar moest ut uiteindelijk tòch opgeven. Beroemd is de (zieke) duif geweest, die het laatste bericht van hem overbracht naar Verdun (de duif viel na aankomst dood neer en is als enige dier bewaard (opgezet) gebleven....de duif bevindt zich in het "Hotel des Invalides" te Parijs).....De regen bleef gestadig naar benêe zeiken en haalde veel bezoekers-plezier weg bij ons. We reden naar de spoorwegtunnel nabij fort Tavannes en.....na een korte blik besloten we naar Verdun te rijden voor een lunch, een aangeklede crèpe (pannenkoek) met koffie.....en nòg een koffie, want het bleef maar regenen. Het voorstel was om naar het (in de 3e linie gelegen) fort Landrecourt te gaan, alwaar ik ooit eerder geweest was. Geen schot is daar ooit gelost en zeker het bezoeken waard, maarrr......uit ut bolle hoofd rij ik er wel naar toe, maar kwam nu door de tomtom-geleide route helemaal verkeerd uit. Terwijl de regen maar aan bleef donderstralen hebben we tegen 15.00 uur de moed maar opgegeven en reden terug naar "huis"....Theo en Lieda hadden daar niet op gerekend, want die waren er nog niet, maar gelukkig had Hennie de sleutel van het huis, dus verliep alles prima en werden we kort daarop weer gaaf verwend met lekkere hapjes en....onvermijdelijk.....grijnzz....een heerlijk biertje...Rap de houtkachel aangedaan, de kleding te drogen gehangen . Op de tafel had ik wat boekjes en informatieve folders gelegd en werden de avonduurtjes, na wederom een heerlijk diner, al lezende genoeglijk gevuld, de "highlights" van de afgelopen dagen nog 's doorgenomen. De één na de ander sloop naar bed, waarna Hans en ik de lampjes uitdrukten.....morgen hopelijk beter weer.....
|